Ankara Niğde Otoyolu, Türkiye’nin ulaşım altyapısında önemli bir yere sahiptir. Bu makalede, otoyolun maliyeti, finansmanı ve ekonomik etkileri detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Ankara Niğde Otoyolu’nun Toplam Maliyeti
Ankara Niğde Otoyolu’nun toplam maliyeti, farklı kaynaklarda çeşitli rakamlarla ifade edilmektedir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, projenin toplam yatırım maliyetini 3 milyar 252 milyon Euro olarak belirtmiştir. Diğer yandan, otoyolu inşa eden firmanın verilerine göre, ihale 4 milyar 31 milyon 55 bin 531 TL teklif ile kazanılmıştır. Bu farklılıklar, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve maliyet hesaplamalarındaki değişikliklerden kaynaklanabilir.
Yap-İşlet-Devret Modeli ve Finansman Yapısı
Ankara-Niğde Otoyolu, Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle gerçekleştirilmiştir. Bu modelde, özel bir şirket projeyi finanse eder, inşa eder ve belirli bir süre boyunca işletir. Belirlenen sürenin sonunda, proje kamuya devredilir. Bu otoyol projesinde, ERG Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş., Nisan 2017’de yapılan ihale sonucunda projenin inşaat ve işletme haklarını almış ve 2018 yılında inşaata başlamıştır.
Araç Geçiş Garantileri ve Ekonomik Etkiler
YİD modeli kapsamında, Ankara Niğde Otoyolu için belirli araç geçiş garantileri verilmiştir. Ancak, gerçekleşen araç geçiş sayıları, verilen garantilerin oldukça altında kalmıştır. Örneğin, 2024 yılında Hazine’nin şirkete garanti ettiği araç geçiş sayısı 27 milyon 375 bin iken, gerçekleşen araç geçiş sayısı sadece 9 milyon 366 bin olmuştur. Bu durum, devletin şirkete garanti edilen geçiş sayısına ulaşılmadığı için ek ödemeler yapmasına neden olmuş ve ekonomik açıdan eleştirilere yol açmıştır.
Otoyolun Teknik Özellikleri ve Kapsamı
Ankara-Niğde Otoyolu’nun ana güzergahı 275 km olup, bağlantı yolları dahil toplam uzunluğu 351 km’dir. Otoyol, Ankara, Aksaray, Konya, Kırşehir, Nevşehir ve Niğde illerinden geçmektedir. Proje kapsamında 5 viyadük, 35 kavşak köprüsü, 15 anayol köprüsü, 74 üst geçit köprüsü ve diğer birçok altyapı unsuru bulunmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Ankara Niğde Otoyolu’nun maliyeti ve finansmanı hakkında sıkça sorulan sorular aşağıda yanıtlanmıştır.
Ankara-Niğde Otoyolu’nun toplam maliyeti ne kadar?
Projenin toplam maliyeti, kaynaklara göre farklılık göstermektedir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’na göre 3 milyar 252 milyon Euro, projeyi inşa eden firmanın verilerine göre ise 4 milyar 31 milyon 55 bin 531 TL’dir.
Otoyolun finansmanı nasıl sağlandı?
Ankara-Niğde Otoyolu, Yap-İşlet-Devret modeliyle finanse edilmiştir. Bu modelde, özel bir şirket projeyi finanse eder, inşa eder ve belirli bir süre boyunca işletir; ardından proje kamuya devredilir.
Araç geçiş garantileri nelerdir?
Proje kapsamında belirli araç geçiş garantileri verilmiştir. Ancak, gerçekleşen araç geçiş sayıları, verilen garantilerin oldukça altında kalmıştır.
Otoyolun işletme süresi ne kadar?
Ankara-Niğde Otoyolu’nun kamuya devir tarihi Aralık 2035 olarak belirlenmiştir.
Otoyolun uzunluğu ve geçtiği iller hangileridir?
Otoyolun ana güzergahı 275 km olup, bağlantı yolları dahil toplam uzunluğu 351 km’dir. Ankara, Aksaray, Konya, Kırşehir, Nevşehir ve Niğde illerinden geçmektedir.
Otoyolun ekonomik etkileri nelerdir?
Araç geçiş garantilerinin altında kalan gerçekleşmeler nedeniyle, devletin şirkete ek ödemeler yapması gerekmiştir. Bu durum, ekonomik açıdan eleştirilere neden olmuştur.
Otoyolun teknik özellikleri nelerdir?
Proje kapsamında 5 viyadük, 35 kavşak köprüsü, 15 anayol köprüsü ve 74 üst geçit köprüsü bulunmaktadır.
